در این مقاله بخوانید
شمع سازی یک هنر و صنعت است که به تولید شمع‌ها از پارافین‌های مختلف مثل پارافین جامد، پارافین مایع، پارافین ژله‌ای و… می‌پردازد. این هنر در طول تاریخ در سراسر جهان به عنوان یک روش تولید شمع‌های دست ساز و زیبا مورد استفاده قرار گرفته است. برای شکل گرفتن یک شمع باکیفیت باید از موادی مثل پارافین، فیتیله، قالب و… استفاده می‌کنند. فیتیله از مهمترین لوازم و تجهیزات برای ساخت شمع محسوب می‌شود. به طورکلی انواع فیتیله شمع سازی در بازار وجود دارد که برای ساخت شمع‌های مختلف به تناسب نیاز می‌توان از آن‌ها استفاده کرد موما.
انتخاب سایز مناسب فیتیله شمع سازی+ نکات
یکی از اصلی‌ترین وسایل ساخت شمع که باعث سوختن بهتر آن می‌شود فیتیله است. فیتیله‌های شمع، نوعی رشته‌ی نازک و سخت هستند که در قالب شمع قرار داده می‌شوند و در نهایت به عنوان شعله شمع استفاده می‌شوند. انواع فیتیله شمع سازی ویژگی‌هایی دارند که شمع سازان از آن‌ها متناسب با کار خود برای ساخت شمعی باکیفیت، آن‌ها را مورد استفاده قرار می‌دهند. از مهمترین ویژگی‌های یک فیتیله مناسب برای استفاده در شمع سازی می‌توان به شعله مناسب، عدم ایجاد دود و بوی بد در هنگام سوختن شمع اشاره کرد. این ویژگی‌ها ارتباط مستقیمی با کیفیت الیاف و مواد مورد استفاده در فیتیله دارند.
در زمان انتخاب فیتیله شمع سازی باید به قطر شمع، عطر یا رایحه‌ای که به شمع اضافه می‌شود، نوع موم و زمان سوخت آن توجه کرد. چون اگر فیتیله شمع سازی خیلی کوچک باشد، شعله خیلی کوچک خواهد بود و یک فیتیله کوچک ممکن است باعث چکه کردن شمع شود. البته سایز مناسب فیتیله برای شمع سازی بستگی به مدل شمع مد نظر شمع سازان نیز دارد. برای آشنایی بیشتر با فیتیله‌ها و نحوه انتخاب سایز مناسب آن می‌توانید از پکیج‌ها و دوره آموزش شمع سازی استفاده کنید. به طور کلی انتخاب فیتیله شمع سازی برای ساخت شمع اهمیت بسیاری دارد و اگر به درستی انتخاب نشود شما را دچار مشکل خواهد کرد.
ممکن است شما بهترین رنگ، رایحه و موم را انتخاب کرده باشید، اما اگر فیتیله به درستی انتخاب نشده باشد شمع شما به درستی نمی‌سوزد. به سادگی می‌توان گفت هرچه قطر شمع بزرگتر باشد، فیتیله ضخیم‌تری باید استفاده کنید. فیتیله‌ها اگر ضخامتشان بیشتر شود برای شمع‌های با قطر بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند تا بتوانند کل موم را به خوبی جذب کنند و عمر طولانی‌تری داشته باشند. اگر برای شمع‌های با قطر کم فیتیله‌های کلفت و ضخیم استفاده شوند باعث دود دادن بیشتر می‌شوند. تعداد لا یا تارهای هر فیتیله میزان ضخامت آن را نشان میدهد و هر چقدر این تار یا لاها بیشتر باشد، فیتیله ضخیم خواهد شد.
یکی دیگر از ویژگی مهمی که یک فیتیله خوب باید داشته باشد این است که دارای شعله مناسب بوده و هنگام سوختن علاوه بر داشتن بوی مطبوع، در محیط ایجاد دود و آلودگی نکند. بهتر است بدانید که نوع موم و قطر شمع دو مورد از مهمترین المان‌هایی است که سایز مناسب فیتیله، برای سوختن درست شمع مشخص می‌کند. حال بیایید به این سوالات بپردازیم که اگر فیتیله کوچکتر یا بزرگتر از سایز استاندارد باشد برای سوخت شمع چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر فیتیله شمع سازی کوچکتر باشد نمی‌تواند به طور کامل پارافین اطراف خود را ذوب کند و حوضچه‌ای در اطراف فیتیله تشکیل می‌شود که به آن تونلی شدن شمع می‌گویند و اگر این تونلی شدن ادامه پیدا کند، بعد از مدتی این تونل عمیق‌تر می‌شود و باعث خواهد شد اکسیژن بعد از مدتی به فیتیله نرسد و در نهایت شمع خاموش می‌شود. اگر فیتیله بزرگتر از استاندارد باشد باعث می‌شود پارافین زودتر ذوب شود زیرا پارافین مایع به سرعت به فیتیله می‌رسد و باعث سوختن و قارچی شدن شمع می‌شود. همچنین عمق حوضچه پارافین زیاد شده و باعث غرق شدن فیتیله می‌شود و در نهایت باعث داغ شدن بیش از حد قالب یا ظرف شمع شده و ممکن است، ظرف بشکند.
یک فیتیله مناسب شمع چه ویژگی‌هایی دارد؟
در ساخت شمع معمولا انتخاب فیتیله مناسب یکی از مهمترین وسایل در صنعت شمع سازی محسوب می‌شوند. در تهیه شمع مناسب حتما باید به عواملی همچون انتخاب نوع موم شمع، ظرف مخصوص آن، رایحه و میزان عطر موجود در آن توجه زیادی می‌شود، اما بسیاری از شمع سازان در زمان انتخاب فیتیله شمع سازی که مهمترین نقش در سوخت شمع را ایفا می‌کند نسبت به انتخاب آن کمی بی توجه هستند. باید توجه کنید که اگر شمع‌های زیبا و معطرتان خیلی سریع می‌سوزند، دود می‌کنند یا اصلا نمی‌سوزند، حتما اشتباه بزرگی در انتخاب فیتیله مناسب برای آن کرده‌اید. اما باید بدانید اگر سایز مناسب فیتیله را به درستی انتخاب کنید باعث موارد زیر می‌شود.
# شعله شمع تقریبا حداکثر ۲ سانتی متر بلندی دارد و بیش از حد سوسو نمی‌زند.
# حوضچه‌ای که در اطراف فیتیله تشکیل می‌شود کوچک بوده و حداقل دارای عمق ۰.۵ تا ۱ سانتی متر است.
# پارافین اطراف فیتیله کاملا ذوب می‌شود.
# شمع سوختی تمیز و بدون دود و آلودگی یعنی سوختن سالم و غیرسمی خواهد داشت.
# وقتی فیتیله شمع به درستی انتخاب شود باعث می‌شود، موم کاملا ذوب شده و کناره‌ها تمیز بمانند.
# شعله ثابت بوده یعنی شمع خود به خود خاموش نمی‌شود.
# دمای سالم و متوسطی خواهد داشت.
سوختن طولانی مدت است یعنی مدت زمان سوختن شمع بیشتر خواهد بود.
برای انتخاب فیتیله مناسب باید به چه نکاتی توجه کنید؟
همانطور که گفته شد فیتیله شمع سازی جز اصلی ابزار و وسایل روند تولید شمع محسوب می‌شود، اما آیا همه فیتیله‌ها کارایی یکسانی دارند؟ مسلما جواب این سوال خیر است و برای انتخاب فیتیله مناسب باید به یکسری نکات شامل موارد زیر توجه شود:
# قطر شمع: با اندازه گیری درست قطر شمع که این کار را می‌توانید با یک خط کش انجام دهید و با در دست داشتن اندازه قطر شمع می‌توانید سایز مناسب فیتیله را انتخاب کنید.
# میزان عطر و رنگ: نکته بعدی در انتخاب درست فیتیله شمع سازی در نظر گرفتن میزان عطر یا رنگی است که قصد دارید به شمع خود اضافه کنید. اگر بخواهید رنگ یا رایحه بیشتری داشته باشید، بهتر است از فیتیله ضخیم‌تری استفاده کنید.
# نوع موم شمع: نوع مومی که برای ساخت شمع استفاده می‌کنید نقش مهمی در انتخاب فیتیله شمع سازی دارد، به خاطر اینکه هر نوع موم شمع دارای نقطه ذوب و چگالی متفاوتی است.
# زمان سوختن شمع: آخرین و مهمترین مورد مهم که در انتخاب نوع فیتیله تاثیر گذار است، زمان سوختن موم است. برای مثال اگر بخواهیم درباره موم سویا صحبت کنیم، زمان سوختن موم سویا طولانی‌تر و کندتر از موم پارافین است، بنابراین به کار بردن یک فیتیله نازک ممکن است بهترین گزینه برای آن باشد. از طرف دیگر، اگر می‌خواهید شمع خود را در فواصل کوتاهی مانند 1 تا 1.5 ساعت در مقابل 4 ساعت توصیه شده آن بسوزانید، برای جلوگیری از ایجاد دوده، به کار بردن یک فیتیله ضخیم‌تر توصیه می‌شود.
مشکلات و عوارض استفاده از فیتیله نامناسب
انتخاب یک فتیله مناسب برای یک شمع خوب لازم و ضروری است، اگر فیتیله خیلی کوچک باشد، شعله خیلی کوچک خواهد بود و یک فیتیله کوچک ممکن است باعث چکه کردن شمع شود. بنابراین اگر می‌خواهید شمع‌های باکیفیت درست کنید و مشکلی برای آن پیش نیاید باید فیتیله مناسب و باکیفیتی انتخاب کنید، چون اگر فیتیله مناسب برای شمع سازی استفاده نکنید قالب زیبا، نوع موم با کیفیت و رایحه خوش بوی شمع دیگر هیچ اهمیتی ندارد. استفاده از فیتیله نامناسب می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی برای شمع شود، حال برای اینکه متوجه شوید فیتیله‌ای که انتخاب کرده‌اید مناسب است یا خیر بهتر است تا آخر همراه ما باشید.
# خاموش شدن خود به خود: اگر یک فیتیله شمع خود به خود خاموش شود و نتواند بسوزد، ممکن است به این دلیل باشد که فیتیله خیلی نازک و یا کوتاه است و یا اینکه شمع عطر زیادی دارد که برای حل این مشکلات باید با چگونگی افزودن رایحه به شمع و همچنین نحوه انتخاب سایز مناسب فیتیله آشنا باشید. برای این کار می‌توانید در دوره آموزش شمع سازی شرکت کنید.
# قارچ زدن: زمانی که فیتیله قارچ می‌زند، یعنی با سوزاندن، شکسته می‌شود. با انجام دو کار می‌توانید از این اتفاق جلوگیری کنید، ابتدا فیتیله‌ها را پس از استفاده اصلاح کرده و از تجمع اضافی آن‌ها جلوگیری کنید و یا یک فیتیله نازک‌تر برای شمع انتخاب کنید.
# سوسو زدن بیش از حد: سوسو زدن فیتیله به غیر فیتیله‌های چوبی، می‌تواند باعث دود کردن یا ایجاد دوده شود. این مشکل فیتیله شمع غالبا ناشی از یک چیز می‌تواند باشد و آن این است که اگر برای شمع خود نسبت به اندازه آن، از فیتیله شمع سازی مناسب استفاده نکنید و اندازه آن خیلی ضخیم باشد، منجر به سوسو زدن شعله می‌شود.
# ایجاد تونل: اگر یک شمع به طور متعادل و مساوی از یک لبه به لبه دیگر ذوب نشود، تونلی در آن ایجاد می‌شود که در این صورت رایحه شمع به خوبی پخش نمی‌شود. اگر شمع برای مدت کوتاهی قبل از رسیدن استخر موم ذوب شده به قطر شمع، روشن بماند، تونلی در شمع تشکیل می‌شود. برای اینکه این مشکل ایجاد نشود بهتر است شمع را با فاصله 4 ساعت یکبار بسوزانید. دلیل دیگری که باعث تشکیل تونل در شمع می‌شود این است که فیتیله خیلی نازک بوده و قدرت کافی برای ایجاد استخر ذوب شده کامل و خوب را ندارد.
# استخر موم ذوب شده عمیق: اگر استخر مذاب بیش از حد عمیق باشد می‌تواند تا حد زیادی میزان سوختن شمع یا در واقع عمر آن را کم می‌کند. اگر فیتیله‌ی انتخابی متناسب با قطر شمع نباشد و فیتیله ضخیم باشد باعث ایجاد استخر موم ذوب شده عمیق می‌شود.
چگونه می‌توان فیتیله‌ای با سایز مناسب برای شمع خود درست کرد؟
برای اینکه سایز مناسب فیتیله را درست کنید ابتدا باید تصمیم بگیرید که فیتیله‌تان ضخیم و بلند باشد یا باریک و کوتاه! برای مثال شمع‌های کوچک به فیتیله‌های تک تار نیاز دارند و شمع‌های متوسط به سه تار یا لا ریسمان به هم بافته نیاز دارد. برای اینکه فیتیله مناسب خود را بسازید یک ریسمان را اندازه گرفته و برش دهید که البته بهتر است سه سانت بلندتر از شمعی که درست کرده‌اید باشد. اگر شمع متوسطی ساخته‌اید و می‌خواهید فیتیله ضخیم درست کنید سه ریسمان برش دهید و به هم ببافید. در مرحله بعد موم را ذوب کنید، که برای این کار بهتر است به روش بن ماری آن را ذوب کنید تا موم خصوصیات و ویژگی خودش را حفظ کند، در حینی که موم ذوب می‌شود آن را به آرامی هم بزنید. برای پوشاندن ریسمان یا قیطان به موم زیادی نیاز ندارید ولی به اندازه کافی موم ذوب کنید تا به راحتی رشته‌های قیطان را در آن فرو ببرید. اجازه دهید به مدت یک دقیقه ریسمان داخل موم بماند، برای حفاظت از انگشت دستتان بهتر است از انبر یا گیره استفاده کنید. در مرحله بعد باید فیتیله‌ها را خشک کنید که برای این کار کافی است فیتیله را از موم خارج کنید و آن را آویزان کنید تا خشک شود. برای اینکه فیتیله صافی داشته باشید بهتر است زمانی که موم شروع به خنک شدن می‌کند و قبل از سفت شدن، فتیله را به آرامی صاف کنید تا وقتی فتیله خشک شد کاملا صاف باشد. اگر بخواهید فیتیله پوشش بیشتری از موم را داشته باشد و ضخیم باشد می‌توانید فرو بردن فیتیله در موم را چند بار تکرار کنید و اجازه دهید خشک شود و دوباره همین کار را تکرار کنید.
