در این مقاله بخوانید
در هنر شمع سازی معمولا فیتیله یکی از مهمترین وسایل به شمار می‌رود که باید با دقت انتخاب شود. برای ساخت شمع مناسب حتما باید به عواملی همچون انتخاب نوع موم شمع، ظرف مخصوص آن، رایحه و میزان عطر موجود در آن توجه زیادی داشته باشید.
همچنین انتخاب فیتیله مناسب برای شمع یکی از مهمترین کارهاست که بهتر است قبل از هر چیزی به آن توجه شود و فتیله مناسب تهیه گردد به خاطر اینکه اگر شمع‌های زیبایی که تولید کرده‌اید خیلی سریع می‌سوزد، دود می‌کند و یا اصلا نمی‌سوزد، پس بدانید در انتخاب فیتیله اشتباه بزرگی انجام داده‌اید. به طور کلی اگر به هنر شمع سازی علاقه دارید و قصد یادگیری آن را دارید و یا حتی اگر کمی با این حرفه آشنا هستید و می‌خواهید بیشتر یادبگیرید توصیه می‌شود .
در دوره شمع سازی فنی حرفه‌ای شرکت کنید و یا پکیج‌های جامع این هنر را از موما تهیه فرمایید تا علاوه بر یادگیری کامل مراحل ساخت شمع و نکات طلایی آن با انواع فیتیله شمع سازی و نحوه انتخاب آن نیز آشنا شوید.
انواع فیتیله شمع سازی + نکات + بررسی مزایا و معایب
با توجه به این که ساخت شمع امروزه طرفداران بسیار زیادی دارد و توجه ویژه‌ای به این محصول در دکوراسیون محیط‌های مختلف می‌شود باید گفت که ساخت آن به یکسری ابزار و وسایل مانند موم، فیتیله، سوزن فیتیله، دماسنج، قالب، ظروف مخصوص، رنگ، عطر و… نیاز دارد که بدون این وسایل نمی‌توان شمع دست ساز درست کرد. در این بین فیتیله شمع یکی از اصلی‌ترین و مهمترین لوازم شمع سازی به حساب می‌آید.
فیتیله شمع، یک قطعه نخ نازک و قابل اشتعال است که در داخل شمع قرار می‌گیرد و وظیفه اصلی آن انتقال حرارت و آتش به مواد سوختنی شمع مانند پارافین یا سوخته‌های گیاهی است تا بتواند به خوبی مشتعل شود و شعله شمع را ایجاد کند. فیتیله‌های شمع معمولاً از پنبه، نخ پشمی، یا الیاف سلولزی تشکیل شده‌اند.
این مواد درون شمع جذب مواد سوخته می‌شوند و با تماس با شعله شمع سوخته و حرارتی را تولید می‌کنند. باید توجه داشته باشید سایز فیتیله شمع سازی باید متناسب با شمع و قالب آن انتخاب شود.فیتیله به صورت عمودی درون شمع قرار می‌گیرد و به گونه‌ای تنظیم می‌شود که بتواند شعله را به صورت مستقیم ایجاد کند.
از انواع فیتیله شمع سازی می‌توان به فیتیله چوبی و سلولزی، فیتیله نخی پارافین خورده، فیتیله نخی موم اندود شده، فیتیله مخصوص شمع‌های پودری، فیتیله پنبه ای LX، فیتیله ECO و… اشاره کرد. اگر شما هم به ساخت شمع علاقه مند هستید و می‌خواهید این هنر را به صورت حرفه‌ای انجام دهید بهتر است قبل از هر چیزی با دوره شمع سازی در فنی حرفه‌ای همراه شوید تا با صفر تا صد این هنر آشنا شوید.
با ویژگی فیتیله چوبی بیشتر آشنا شویم:
یکی از انواع فیتیله شمع سازی، فیتیله چوبی است. این فیتیله چوبی یا فیتیله سلولزی شمع مدتی است که در میان تولید کنندگان شمع‌ها شناخته شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فتیله‌ها را از چوب درختان مخصوص مانند بالسا یا کاج تولید می‌کنند و به صورت ورقه‌های نازک در ابعاد مستطیلی برش می‌دهند.
فیتیله‌های چوبی بهترین انتخاب برای شمع‌های تزئینی هستند علاوه بر این برای شمع‌های بیزوکس و یا مولد با قطر دو الی چهار سانت بسیار مناسب هستند. به طور کلی فیتیله‌های چوبی یا سلولزی برای هر نوع شمعی از جمله شمع سویا، نخل، نارگیل، موم عسل و ترکیبی از آن‌ها مناسب هستند.
اما برای استفاده در ورق‌های مومی به دلیل پیچیدن ورق چندان توصیه نمی‌شوند. از ویژگی‌های منحصر به فرد فیتیله چوبی این است که شمع حرارت یکنواخت‌تر و بیشتری تولید می‌کند و در نتیجه به صورت کامل و یکنواخت می‌سوزد، این موضوع سبب می‌شود تا ظاهر شمع برای فرد مصرف کننده زیبا و جذاب باشد، دوست‌دار محیط زیست بوده و هیچ ماده شیمیایی مضری را در هوا آزاد نمی‌کنند.
ایجاد صدای سوختن چوب هنگام سوختن فیتیله چوبی شمع یکی دیگر از جذابیت‌های فیتیله چوبی یا سلولزی است که تماشای شعله شمع و گوش دادن به صدای سوختن چوب سبب ایجاد حس آرامش در فرد خواهد شد.
از دیگر مزیت‌های این نوع فیتیله این است که مدل‌های عطری آن بوی قوی‌تری دارند، از ایمن‌ترین شمع‌های موجود در بازار به شمار می‌روند، چوب این فیتیله‌های چوبی از درخت سرو، کاج، صنوبر و … ساخته می‌شوند به دلیل تولید روغن‌های طبیعی و کمک به دفع حشرات، بهترین گزینه هستند.
فیتیله موم نواری بهتر است یا فیتیله چوبی؟
فیتیله‌های نواری در واقع نوعی فیتیله مومی هستند که به شکل نواری درست می‌شوند و یکی از انواع فیتیله شمع سازی است که بسیار پرکاربرد بوده و بیشتر در ساخت شمع‌های موم عسلی استفاده می‌شوند. به خاطر اینکه این مدل فیتیله شعله مناسبی دارد و زمان سوختنش نیز نسبت به سایر فیتیله‌ها بیشتر است.
فیتیله نواری در کنار سایر فیتیله‌ها برای تولید شمع‌های مولد، پودری و شمع‌های قطور بیزوکس بهترین گزینه است. به این دلیل که این فیتیله برای شمع‌های مولد و پودری بسیار زیبا و طولانی مدت می‌سوزد، اما برای شمع‌های بیزوکس با قطر کمتر از بیست سانت شعله بلندی دارند که برای بهتر سوختن توصیه می‌شود از وسط فیتیله را برش دهید و به حالت نیم سانتی برای شمع‌های با قطری کمتر از بیست سانت استفاده کنید.
چند مزیت فیتیله کنفی موم خورده
فیتیله کنفی مومی در حقیقت یک فیتیله طبیعی است که به موم آغشته شده است. این نوع فیتیله‌ها برای ساخت شمع‌های موم عسل بیشتر استفاده می‌شود که شمع‌هایی پاک و بدون آلودگی هستند و برای رسیدن به سوختی پاک کاربرد دارند. از مهمترین ویژگی‌های یک فیتیله خوب برای شمع سازی شعله مناسب، بوی خوش، عدم دودزا بودن است. این ویژگی‌ها ارتباط مستقیمی با الیاف استفاده شده در فیتیله دارند.
فیتیله‌های مومی با توجه به تعداد تارهای نخ به کار رفته شده در آن‌ها به انواع ۹-۱۲-۱۵-۱۸-۲۱-۲۴-۲۷-۳۰-۳۳-۳۶-۴۰و ۴۴ تاری تقسیم می‌شوند که شما باید باتوجه به ضخامت و شکل شمع خود یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. در دوره شمع سازی فنی حرفه‌ای با انواع مختلف فیتیله مومی آشنا می‌شوید و با توجه به تعداد تارهای آن‌ها می‌توانید برای شمع‌های مختلف از فتیله مناسب همان شمع استفاده کنید.
در واقع سایز فیتیله در شمع سازی یک اصل مهم است که باید رعایت شود، همچنین تعداد تار در نوع و چگونگی سوختن شمع نقش مهمی دارد. به این‌صورت که فیتیله‌های با تارهای بیشتر معمولا برای شمع‌هایی با ضخامت بیشتر مناسب‌تر هستند تا بتوانند سطح شمع را به طور کامل و به درستی بسوزانند و مدت زمان معقول‌تری بسوزند.
تفاوت‌ها و شباهت‌های فیتیله پنبه‌ای LX، فیتیله ECO
از انواع فیتیله شمع سازی می‌توان به فیتیله پنبه‌ای LX و فیتیله ECO اشاره کرد که هر کدام از این فیتیله‌ها ویژگی‌هایی دارند. فیتیله ECO در اصل یک نوار مسطح است که از الیاف پنبه صد در صد ارگانیک و فیبر‌های کاغذ تهیه شده و از استحکام زیادی برخوردار است و بدون نیاز به هسته، ساختار سخت و صلب به فتیله می‌دهد.
این نوع فیتیله‌ها از ثبات سوختگی خوبی برخوردار هستند و کاملا تمیز و مرتب می‌سوزند. این فیتیله‌ها برای موم‌هایی که نقطه ذوب کمتری دارند، بسیار مناسب بوده و همچنین برای شمع‌های سویا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
برخی از فیتیله‌های ECO برای شمع‌های ستونی سویا و شمع‌های ظرفی بلند تا ارتفاع 18 سانتیمتر مانند شمع‌های شیشه ماسون بهترین انتخاب هستند. از فیتیله‌های ECO برای شمع‌های ترکیبی و ظروفی سویا با قطر 5 تا 8 سانتی متر و طول بیش از 13 سانتیمتر می‌توان استفاده کرد.
در دوره آموزش شمع سازی در فنی حرفه‌ای به سایر ویژگی‌های فیتیله ECOپرداخته شده که علاقه مندان به این حرفه می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. فیتیله‌های LX اگرچه از تارهای طبیعی پنبه‌ای بافته شده‌اند، اما انتهای کاملا صاف با ساختاری صلب برای ریختن آسان است. این فیتیله‌ها به دلیل داشتن توانایی پیچش و حلقه زدن به شمع‌ها کمک می‌کنند تا شعله‌ای ثابت داشته باشند که باعث کاهش قارچ انداختن، کم شدن شعله و ریختگی، عدم تولید دوده می‌شوند.
مهمترین ویژگی این نوع فیتیله شمع سازی این است که هر یک از این فیتیله‌ها با موم سویای طبیعی پوشانده می‌شوند تا کاملا قابل تجزیه بیولوژیک باشند و آسیبی به محیط زیست نزنند.
فیتیله‌های LX برای شمع‌های سویا و یا سایر شمع‌های مومی با قطر 5 تا 8 سانتیمتر و با طول بیش از 13 سانتیمتر بهترین انتخاب هستند و در مقایسه با سایر فتیله‌ها، این فتیله با شعله کنترل شده محکم‌تری می‌سوزد که آن را به بهترین فیتیله برای واکس‌های پارافین تبدیل می‌کند و برای شمع‌های ظرف دار و ستونی مناسب است.
این فیتیله در شمع باعث می‌شود شعله‌ای ثابت داشته باشید. به طور کلی سایز فیتیله شمع سازی و نوع فیتیله به بهتر سوختن شمع و معطر کردن فضا کمک می‌کند بنابراین در انتخاب فیتیله به این دو گزینه توجه کنید تا بتوانید فیتیله را مناسب با شمع خود انتخاب کنید تا به نتیجه دلخواه دست پیدا کیند.
روش انتخاب سایز مناسب فیتیله شمع سازی
همانطور که می‌دانید از شمع در زمان گذشته تنها برای روشنایی محیط استفاده می‌کردند اما به مرور زمان و با اختراع برق، شمع‌ها به عنصری برای تزیین دکوراسیون محیط و حتی ابزاری برای هدیه دادن و حرفه‌ای برای کسب درآمد تبدیل شدند. شمع‌ها انواع مختلفی دارند و در ابعاد و اشکال مختلف تولید و عرضه می‌شوند، اما چیزی که یک مایع پارافینی را به شمع تبدیل می‌کند فیتیله است.
فیتیله انواع مختلفی دارد که باید متناسب با نوع شمع استفاده شود در غیر این صورت نمی‌تواند نتیجه دلخواه را داشته باشد. نکته مهم در شمع سازی این است که باید بدانید چگونه فیتیله مناسب برای شمعی که می‌سازید انتخاب کنید. درست انتخاب کردن سایز فیتیله شمع سازی از بسیاری از مشکلات سوخت شمع جلوگیری می‌کند، همچنین چگونگی سوختن و دود کردن یا نکردن، معطر کردن یا نکردن شمع همه و همه به نوع فیتیله، سایز آن و… بستگی دارد.
به طور کلی در انتخاب فیتیله باید به قطر شمع، عطر یا رایحه‌ای که به شمع اضافه می‌شود، نوع موم و زمان سوخت آن توجه کنید. قبل از اینکه با روش انتخاب درست سایز فیتیله شمع سازی آشنا شویم بهتر است بدانیم که یک فیتیله خوب چه ویژگی‌هایی دارد:
# شعله پایداری داشته باشد و خود به خود خاموش نشود.
#باعث ذوب شدن یکنواخت شمع شود و بدون دود بسوزد.
# شعله کوچک و دمای متوسطی داشته باشد و به هنگام سوختن گازهای سمی منتشر نکند.
#موم پارافین اطراف فیتیله کاملا ذوب می‌شود.
#پارافین مذاب دارای حوضچه با عمق ۰.۵ تا ۱ سانتی متر ایجاد می‌کند.
برای انتخاب درست فیتیله شمع باید به این نکات توجه کنید که فیتیله‌ها با توجه به اینکه ضخامتشان بیشتر می‌شود برای شمع‌های با قطر بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند تا بتوانند کل موم را به خوبی جذب کنند و عمر طولانی‌تری داشته باشند.
اگر برای شمع‌های با قطر کم فیتیله‌های کلفت و ضخیم استفاده شوند باعث دود دادن بیشتر می‌شوند. تعداد لا یا تارهای هر فیتیله میزان ضخامت آن را نشان می‌دهد و هر چقدر این مقدار بیشتر باشد فیتیله ضخیم است. اگر فیتیله خیلی کوچک باشد، شعله خیلی کوچک خواهد بود و یک فیتیله کوچک ممکن است که اغلب باعث چکه کردن شمع شود.
یا ممکن است که در یک حوضچه موم ذوب شده خاموش شود. باید به اینکه توجه داشته باشید که فیتیله خودش در واقع نمی‌سوزد بلکه به واسطه فرو نشستن در موم و مرطوب شدن با موم ذوب شده شعله‌ور می‌شود. آموزش شمع سازی در فنی حرفه‌ای یک دوره آموزشی شمع سازی است که شما را با انواع فیتیله شمع سازی آشنا می‌کند و به شما کمک می‌کند با روش‌های درست انتخاب کردن سایز فیتیله شمع سازی آشنا شوید و شمعی با کیفیت و سوختی بدون دود تولید کنید.
سوالات متداول
فیتیله شمع نخی است که درون موم شمع قرار گرفته و وظیفه انتقال آتش و سوخت را بر عهده دارد.
انواع فیتیله‌ها شامل فیتیله پنبه‌ای، فیتیله کتان، فیتیله بامبو و فیتیله الیاف مصنوعی هستن
فیتیله پنبه‌ای خاصیت جذب بالایی دارد و می‌تواند به خوبی موم را جذب کند. همچنین برای شمع‌های کوچک گزینه مناسبی است.
فیتیله کتان معمولاً ضخیم‌تر و مقاوم‌تر از فیتیله پنبه‌ای است و برای شمع‌های بزرگ‌تر و بلندتر مناسب‌تر است.
فیتیله بامبو به خاطر ویژگی‌های طبیعی و پایداری آن، برای شمع‌های طبیعی و زیست‌سازگار مناسب است.
این فیتیله‌ها معمولاً هزینه کمتری دارند و در برابر حرارت بالا مقاوم‌تر هستند.
قاعده کلی این است که فیتیله باید حدود 2 تا 3 سانتیمتر بالاتر از سطح موم شمع باشد.
نوع فیتیله و قطر آن بر روی میزان سوختن شمع تأثیر دارد؛ فیتیله‌های نازک‌تر سریع‌تر می‌سوزند.
