در این مقاله بخوانید
شمع کلمه‌ای آشنا در بین جوامع مختلف از دیرباز تا به امروز بوده است، از شمع در قدیم الایام در بسیاری از مراسم مختلف خود در شادی و یا حتی سوگواری از آن استفاده می‌کردند و هنوز هم این کاربرد در بین مردم رایج است. این مسأله میان اكثر ملل با فرهنگ‌ها و سنن و مذاهب گوناگون مشترك بوده است. هر چند این صنعت از دیرباز تاکنون تغییرات چشمگیری داشته و با تغییر و تحولاتی اساسی، به رقابت با دیگر هنرهای دستی برخاسته است و شما این تنوع و تغییرات را به وضوح در فروشگاه‌ها و مراکز مختلف به چشم مشاهده می‌کنید. قابل ذکر است که ساخت شمع نیازمند یکسری لوازم و وسایل است و بدون آن‌ها نمی‌توان شمع دست ساز درست کرد. یکی از مهمترین وسایل مورد نیاز و لازمه اجرای این هنر استفاده درست از انواع فیتیله شمع سازی است موما.
فیتیله شمع چیست و چه کاربردی دارد؟
قبل از اینکه به معرفی کامل یکی از انواع فیتیله شمع سازی یعنی فیتیله موم نواری بپردازیم بهتر است ابتدا بدانیم کلا فیتیله شمع چیست و انواع مختلف آن کدام است؟ فیتیله شمع سازی یکی از لوازم مهم در هنر ساخت شمع محسوب می‌شود، که انواع مختلفی دارد. فیتیله شمع از جمله اجزای کاربردی شمع محسوب می‌شود و نقش اساسی در به دست آوردن عملکرد ایده آل شمع دارند.
طراحی و ترکیب فیتیله، شعله شمع را تغذیه می‌کند و بر ظرفیت شمع برای جذب و بالا کشیدن موم مایع تاثیر می‌گذارد. فیتیله‌های شمع معمولا از پنبه، نخ پشمی، یا الیاف سلولزی تشکیل شده‌اند. این مواد درون شمع جذب مواد سوخته می‌شوند و با تماس با شعله شمع می‌سوزند و حرارتی را تولید می‌کنند.
فیتیله به صورت عمودی درون شمع قرار می‌گیرد و به گونه‌ای تنظیم می‌شود که بتواند شعله را به صورت مستقیم در نقطه ایستاب کند و اجازه دهد که سوخته‌ها به صورت یکنواخت بسوزند. فیتیله‌ای که به درستی انتخاب می‌شود، سوختن شمع به صورت صاف و دائمی را تضمین و از مشکلاتی مانند ناهمواری یا تونلی شدن شمع جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، بر پراکندگی عطر شمع تاثیر می‌گذارد و به عطر اجازه می‌دهد تا به تدریج در محیط پخش شود.
به طور کلی فیتیله خوب و با کیفیت دوره سوخت طولانی‌تری را ارائه می‌دهد و موجب بهبود پخش عطر شمع در محیط می‌شود. بنابراین انتخاب نوع فیتیله برای ساخت شمع اهمیت بسیاری دارد و اگر به درستی انتخاب نشود قطعا شما را دچار مشکل خواهد کرد. ممکن است در ساخت شمع خود بهترین رنگ، رایحه و موم را انتخاب کرده و به کار ببرید اما اگر فیتیله به درستی انتخاب نشده باشد شمع به درستی نمی‌سوزد و این عدم سوخت مناسب باعث می‌شود رایحه به کار رفته به درستی پخش نشود یا زیبایی رنگی که برای ساخت شمع استفاده کرده‌اید نیز دیده نشود و مشکلات دیگر. فتیله در اندازه‌های مختلف از نظر ضخامت در بازار یافت می‌شود.
معنی این جمله این است که هر اندازه كه شمع بزرگتر باشد به همان نسبت باید از فتیله با ضخامت بیشتری استفاده شود. این انتخاب درست به این دلیل است که اگر فتیله‌ها خیلی نازك باشند، باعث می‌شود شمع، چكه كرده و در كنار فتیله، سوراخی ایجاد می‌شود، که به آن تونلی شدن یا ایجاد چاله گفته می‌شود. در نتیجه فتیله روشن، توسط پارافین مذاب خاموش می‌شود.
از ویژگی‌های قابل توجهی که یک فیتیله باید داشته باشد، شعله مناسب، بوی مطبوع هنگام سوختن و عدم ایجاد دود در محیط است. بهتر است بدانید اندازه فیتیله شمع سازی را نوع موم و قطر شمع تعیین می‌کند، نتیجه انتخاب درست سایز فیتیله و جنس آن، سوختن صحیح شمع خواهد بود. حال که با فیتیله و ویژگی‌های آن آشنا شدیم به معرفی فیتیله موم نواری و ویژگی‌های آن می‌پردازیم.
معرفی کامل فیتیله موم نواری+مزایا و معایب
فیتیله موم نواری، همانطور که از اسمش پیداست فتیله‌ای است به شکل نوار باریک که از جنس، نخ کتان، قیطان و… بوده و با موم پوشانده شده است. این فیتله برای شمع‌های پودری، مولد و قطور بیزوکس مناسب است و بسیار زیبا و طولانی می‌سوزد. اگر به دنبال خرید فیتیله‌ای هستید که با شعله مناسب بسوزد، دوده و بوی بد تولید نکند و همچنین مدت زمان سوختن بیشتری هم داشته باشد، بهترین گزینه که این سه ویژگی را هم دارا باشد، همین فیتیله نواری است. برای ساخت فیتیله موم نواری شمع سازی، روش‌های مختلفی وجود دارد که اگر این روش‌ها به خوبی اجرایی نشوند، در نتیجه فیتیله‌هایی ساخته خواهد شد که می‌توانند برای سلامتی انسان مضر باشند.
دیگر ویژگی منحصربه فرد این فیتیله این است که از نخ کتان ۱۰۰ درصد خالص و باکیفیت درست شده‌اند و مدت زمان سوخت و ماندگاری شمع را طولانی می‌کنند، بهترین جایگزین برای فیتله‌های چوبی هستند. از این فیتیله‌ها برای شمع‌های کتابی و شمع‌هایی با قطر زیاد استفاده می‌شود، برای شمع‌های مولد و پودری بسیار زیبا و طولانی مدت می‌سوزد، اما برای شمع‌های بیزوکس با قطر کمتر از بیست سانت، شعله بلندی دارد که برای بهتر سوختن می‌توانید آن را از وسط برش دهید. در مراکز و فروشگاه‌هایی که وسایل شمع سازی در آن‌ها به فروش می‌رسد می‌توانید این نوع فیتیله‌ها را با بهترین کیفیت و قیمت بسیار مناسب در ابعاد دلخواهتان خریداری کنید.
زمان سوخت شمع‌های مختلف با فیتله نواری چقدر است؟
همانطور که گفته شد در انتخاب فیتیله باید به قطر شمع، عطر یا رایحه‌ای که به شمع اضافه می‌شود، نوع موم و زمان سوخت آن توجه کرد، اگر این موارد به درستی رعایت شوند و فیتیله شمع سازی به درستی انتخاب شود در شمع‌های مختلف زمان سوخت آن متفاوت خواهد بود و در بیشترین زمان ممکن شمع روشن می‌مانند برای مثال اگر فیتیله نواری به درستی در شمع‌های مختلف استفاده شود زمان سوختن آن‌ها به این صورت خواهد بود:
# شمع بیزوکس با قطر 10 سانت با فیتیله مناسب موم نواری در حدود 4 ساعت روشن می‌ماند و عطر و رایحه شمع را به خوبی پخش می‌کند.
# زمان سوخت ۴۰۰ گرم شمع پودری با این فیتیله 48 ساعت خواهد بود.
# زمان سوخت شمع مولد با ۳۵۰ گرم موم عسل و فیتیله نواری شمع سازی حدود ۳۵ ساعت است.
در نهایت می‌توان گفت در زمان خرید وسایل شمع سازی، به فیتیله بیشتر از هر مورد دیگری باید دقت کنید چرا که سوخت شمع شما به آن بستگی دارد و انتخاب اشتباه در این مورد باعث ایجاد مشکلاتی مانند خاموش شدن خود به خود، ایجاد تونل، سوسو زدن شمع، خم شدن فیتیله و ایجاد استخر موم شود. فیتیله موم پرکاربردترین نوع فیتیله‌ها است که در ساخت انواع مختلف شمع‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فیتیله موم به دو صورت معمولی و نواری در بازار به فروش می‌رسد که فیتیله‌های موم معمولی با توجه به تعداد تارهای آن‌ها تقسیم بندی می‌شوند که این فیتیله‌ها از 9 تار شروع شده تا 48 تار یا بیشتر نیز می‌رسند. هر چقدر قطر و سایز شمع مدنظر بیشتر باشد، فیتیله به تارهای بیشتری نیاز است. برای انتخاب فیتیله مناسب شمع، باید تست سوخت انجام شود، که این کار بیشتر با تجربه و سوزاندن سایزهای مختلف فیتیله با شمع‌هایی با قطرهای مختلف به وجود می‌آید.
نکته دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد این است که شمع‌های ساخته شده با ورق‌های پاستیلی در مقایسه با شمع‌های ساخته شده با ورق‌های غیرپاستیلی فیتیله با تارهای بیشتر از حد معمول، جهت بهتر سوختن نیاز دارند. مهمترین نکته این است که در شمع‌های مومی بهتر است از فیتیله موم نواری استفاده شود. برای تشخیص تعداد تارهای فیتله، نوک فیتیله را به حدی روی حرارت قرار می‌دهیم که موم اطراف آن ذوب شود، سپس با یک تکه کاغذ موم ذوب شده دور فیتیله را پاک می‌کنیم.
در مرحله بعد خلاف جهت پیچش نخ‌ها فیتیله را می‌پیچانیم تا تارها از هم جدا شوند. هر تار بزرگ به چندتا ریز تار تقسیم می‌شود، حالا یکی از تارهای بزرگ را روی حرارت می‌گیریم تا موم آن نیز ذوب شود و تعداد ریزتارها مشخص گردد، حالا تعداد کل تارها را می‌شماریم و تعداد تار فیتیله موم را تشخیص می‌دهیم.
فیتیله موم نواری از نخ کتان خالص درست می‌شود. این فیتیله بیشترین قدرت سوخت را در بین تمامی فیتیله‌ها دارد و بهترین گزینه برای شمع مولد مومی است که البته فیتیله نواری یکی از زیر مجموعه‌های فیتیله مومی محسوب می‌شود. فیتیله موم نواری برای شمع‌های با قطر کمتر مناسب نیست زیرا سوخت بالایی دارد و باعث می‌شود شمع خیلی سریع آب شود و همچنین شعله زیادی خواهد داشت که جلوه خوبی در شمع ایجاد نمی‌کند.
اما اگر فیتیله‌ای جز فیتیله نواری در دسترس نبود و قطر شمع شما کوچک بود، می‌توانید از قسمت عرض این فیتیله را به دو قسمت تقسیم کنید تا قدرت سوخت آن کمتر شود و بتوانید آن را مورد استفاده قرار دهید. به طور کلی فیتیله نواری شمع سازی از لحاظ قدرت سوخت با فیتیله 48 تار تا 55 تار فیتیله معمولی برابری می‌کند، به همین دلیل این فیتیله برای شمع‌های پودری هم گزینه بسیار مناسبی محسوب می‌شود.
در پایان باید گفت از فیتیله موم نواری شمع سازی برای ساخت شمع‌های پودری، مولد و شمع‌هایی با قطر بزرگتر از 30 سانت استفاده می‌شود. شمع سازان عزیز باید به این نکته توجه کنند که انتخاب فیتیله مناسب، اولین قدم در ساخت شمعی با سوخت باکیفیت است.
چگونه یک فیتیله شمع سازی ایمن و مطمئن انتخاب کنیم؟
انتخاب فیتیله شمع سازی مناسب و ایمن برای ایجاد یک شمع عالی با سوختی تمیز و بدون دوده بسیار پر اهمیت است. به همین دلیل است که هنگام ساخت شمع ابتدا ایمنی و سپس کارایی اولویت بندی می‌شود. وقتی صحبت از انواع فیتیله شمع سازی به میان می‌آید، فیتیله موم نواری طرفداران بسیاری دارد زیرا این فیتیله قابلیت استفاده و تنظیم شدن در انواع مختلف شمع‌ها با قطرهای مختلف را داراست و قدرت سوخت بالایی دارد و زمان سوخت آن در شمع‌های پودری و مولد بسیار بالا است. بنابراین در انتخاب فیتیله ایمن باید به داشتن سوخت تمیز و با ماندگاری بالا توجه کنید تا عطر و رایحه‌هایی که در ساخت انواع مختلف شمع‌ها استفاده می‌کنید، در مدت زمان شعله‌ور ماندن فیتیله در فضا پخش شود.
قیمت و خرید فیتیله موم نواری
با توجه به این که ساخت شمع امروزه طرفداران بسیار زیادی دارد و توجه ویژه‌ای به این محصول در دکوراسیون محیط‌های مختلف می‌شود باید گفت که برای تولید و ساخت شمع‌های مختلف نیاز به یکسری ابزار و وسایل مانند موم، فیتیله، سوزن فیتیله، دماسنج، قالب، ظروف مخصوص، رنگ، عطر و… است که بدون آن‌ها نمی‌توان شمعی زیبا و مناسب درست کرد.
در بین این وسایل یکی از ضروری ترین ابزار شمع سازی فیتیله یا نخ شمع است. فیتیله در انواع مختلفی وجود دارد، مانند فیتیله چوبی، فیتیله نخی جنس کتان و نخ پارافین خورده، موم نواری، پنبه‌ای و… که هر کدام ویژگی خاص خودشان را دارند و برای شمع‌های مختلف مناسب هستند. برای مثال برای شمع‌های پودری و بیزوکس فیتیله موم نواری بهترین گزینه است. برای خرید این نوع فیتیله می‌توانید به مراکز و فروشگاه‌هایی که وسایل شمع سازی دارند مراجعه کنید و آن را تهیه کنید.
قیمت این فیتیله با توجه به اینکه به صورت متری یا دوکی به فروش می‌رسد و ضخامت آن نیز متفاوت است، یعنی ممکن است برخی دوک‌ها حدود 200متر فیتیله داشته باشند و برخی 50 متر، (البته ممکن است شما برای مصرف خانگی در متراژ کمتر خریداری کنید،) برای همین با قیمت‌های مختلف به فروش می‌رسد. در آخر باید یادآور شویم که حتما فیتیله را متناسب با قطر شمعی که ساخته‌اید انتخاب و خریداری کنید تا به نتیجه‌ای مطلوب در سوخت آن و پخش رایحه، برسید.
سوالات متداول
فیتیله نواری در کنار سایر فیتیله‌ها مناسب استفاده در شمع‌های مولد، پودری و شمع‌های قطور بیزوکس می‌باشد.
این فیتیله برای شمع‌های مولد و پودری بسیار زیبا و طولانی مدت می‌سوزد، اما برای شمع‌های بیزوکس با قطر کمتر از بیست سانت شعله بلندی دارد که برای بهتر سوختن توصیه می‌شود از وسط فیتیله را بریده و به حالت نیم سانتی برای شمع‌های قطری کمتر از بیست سانت استفاده شود.
- از نخ کتان ۱۰۰ درصد خالص و باکیفیت درست شده‌اند.
- مدت زمان سوختن طولانی دارند.
- جایگزین مناسبی برای فیتیله‌های چوبی محسوب می‌شوند.
در انتخاب فیتیله باید به قطر شمع، عطر یا رایحه‌ای که به شمع اضافه می‌شود،نوع موم و زمان سوخت آن توجه کرد.با توجه به قطر شمع شما فیتیله انتخاب می‌شود و هر قدر این قطر بیشتر باشد فیتیله شما باید ضخامت بیشتری داشته باشد
برای قرار دادن فیتیله شمع در شمع، یک سوراخ ایجاد کرده و فیتیله را از آن عبور دهید، سپس آن را جایی که متناسب با ارتفاع شمع است قطع کنید.
بله، فیتیله شمع در انواع و اندازه‌های مختلف موجود است و شما می‌توانید آن را براساس ارتفاع و قطر شمع خود انتخاب کنید.
بله، برخی از فیتیله‌های شمع ممکن است حاوی مواد مضری مانند پلاستیک و مواد شیمیایی باشند، بنابراین توجه به انتخاب فیتیله‌های خالص و طبیعی مهم است.
بله، به ویژه فیتیله‌های ساخته شده از مواد طبیعی ممکن است بوی خاصی داشته باشند، اما این بوی معمولاً در هنگام سوزاندن خفیف و خوشبو است.
استفاده از فیتیله شمع‌های قدیمی ممکن است باعث ایجاد دود و بوی نامطلوب در هنگام سوزش شمع شود، بنابراین بهتر است از فیتیله شمع تازه استفاده کرد
